Ook als de winter voor de deur staat en de temperaturen dalen is er nog geen reden om je caravan of camper maandenlang te stallen. Kamperen kan ook prima met koud weer. Met de juiste verwarming in je voertuig, zijn sneeuw en ijs buiten geen enkel probleem en kun je de winter op comfortabele wijze doorkomen. FREEONTOUR zet een aantal verschillende verwarmingssystemen voor de camper of caravan op een rij. Laat de winter maar komen!
Inhalt
1. Gasverwarming in de camper
2. Dieselverwarming
3. Complete dieselverwarmingssystemen
4. Elektronische verwarming
5. Warmtecomfort per app
1. Gasverwarming in de camper
Gas is een van de belangrijkste energieleveranciers aan boord van een kampeervoertuig: in het keukenblok vind je doorgaans altijd gasfornuizen en ook de koelkast kan er ook mee worden bediend. Het is dus een logische keuze om ook je verwarming via de gasfles te laten lopen. Veel campers en caravans maken om die reden gebruik van gasverwarming. In de meeste instap- en middenklasse-modellen is een standaard heteluchtverwarmingssysteem aangelegd. Deze zuigt de binnenlucht aan, verwarmt het in een gasgestookte brander en verdeelt het vervolgens gelijkmatig over meerdere uitstromingen in de camper. Deze verwarmingstechnologie heeft bijna alleen maar voordelen: vanwege de eenvoudige constructie blijft het goedkoop in aanschaf en het systeem weegt relatief weinig. Deze voordelen komen vooral ten goede aan de compacte campermodellen met een relatief lage laadcapaciteit.
Voor- en nadelen van warmwaterverwarming
Het alternatief hiernaast is de warmwaterverwarming. Dit systeem heeft een gesloten watercircuit dat wordt verwarmd en vervolgens de warme lucht via verschillende uitstromingen over het voertuig verdeelt. Het grote voordeel van deze indirecte warmteontwikkeling zit ‘m in het hoge comfort. Zo heb je bijvoorbeeld de optie van vloerverwarming met een gelijkmatige en tochtvrije verwarming van je kampeervoertuig. Veel gebruikers ervaren het gelijkmatige binnenklimaat als aangenaam. Het complexe ontwerp in vergelijking met luchtverwarming heeft echter zijn prijs, zowel letterlijk als figuurlijk. De boiler is duur in aanschaf, daarom wordt deze slechts standaard in de luxere uitvoeringen geïnstalleerd. Bovendien kost dit systeem meer gewicht dan een luchtverwarming en warmt het interieur ook langzamer op. Dit laatste punt kan echter worden gecompenseerd door extra elektrische verwarmering toe te voegen aan het warmwatercircuit, maar je hebt hier wel walstroom bij nodig.
2. Dieselverwarming
Voor bijna iedere auto en dus ook voor veel campers bieden fabrikanten een standkachel als optionele accessoire. Deze verwarmt ofwel direct de lucht van het voertuigverwarmingssysteem of het koelwater en blaast vervolgens de verwarmde lucht door de warmtewisselaar het voertuig in. Naast de gebruikelijke standkachel uit de automobielsector zijn er ook speciaal ontwikkelde systemen voor campers. Hiertoe behoren bijvoorbeeld de Thermo Top-verwarming van Webasto, een reeks compacte boilers die in het motorkoelcircuit van de camper kunnen worden geïntegreerd. Zo'n verwarming werkt zonder twijfel prima. Maar aangezien de luchtafvoer alleen plaatsvindt via de ventilatieopeningen in de cockpit is deze manier van verwarmen vaak niet voldoende voor de hele camper. Voor de bestuurdersplekken met zijn grote ramen is de standkachel vaak een prima extra verwarmingsoptie, terwijl een gasverwarming de rest van de leefruimte in de camper verwarmt. Een combinatieoptie van standkachel en elektrische verwarming kan ook goed werken, maar dan dient de camper sowieso worden uitgerust met een airconditioner. Kies je daarbij voor een model met geïntegreerd verwarmingssysteem, dan heb je wel een externe stroomaansluiting nodig om comfortabel de koude nachten door te komen.
3. Complete dieselverwarmingssystemen
Naast dieselverwarming zijn er ook complete dieselverwarmingssystemen voor campers, die niet alleen het woongedeelte verwarmen, maar ook voor warm water zorgen. Webasto's Dual Top Evo-luchtverwarming op diesel kan zelfs buiten het kampeervoertuig worden geïnstalleerd om ruimte te besparen. Tegelijkertijd is er ook een elf-liter waterboiler in het systeem geïntegreerd. Dit betekent dat het systeem zelfs gasverwarming in kleinere campers compleet kan vervangen. Deze belangrijke factoren zijn vooral doorslaggevend voor kleinere campers met weinig leefruimte en campers met beperkte laadvermogen. Bij een gassysteem is vaak een tweede gasfles aan boord aanbevolen, die uiteraard voor extra gewicht op de weegschaal zorgt. Daarnaast kost zo’n extra fles ruimte. De dieseltank daarentegen is sowieso al aan boord: deze heeft geen extra opslagruimte nodig en verhoogt daarnaast ook het gewicht van het voertuig niet extra.
Een ander voordeel van verwarming via diesel is de dat deze verder niet van invloed is op de infrastructuur van de camper. Immers, deze manier van verwarming laat de gastoevoer onaangeroerd laat en deze kun je dus prima gebruiken voor andere doeleinden, zoals de keuken en fornuis. Iedereen die ooit heeft geprobeerd een gasfles van thuis in het buitenland te ruilen, zal dit voordeel zeker waarderen. Omdat de capaciteit van een volle voertuigtank aanzienlijk groter is dan die van gasflessen, hoef je met dieselverwarming niet bang te zijn dat de verwarming midden in de nacht uitgaat en je in de kou zit. Nadelen zijn natuurlijk de mogelijke geur van diesel en slechtere ecobalans.
4. Elektronische verwarming
Sommige kachels in campers of caravans bereiken echter hun grenzen als je er bijvoorbeeld, voor kiest te gaan winterkamperen in de Alpen. Voor extremere omstandigheden is een upgrade vereist om te voorkomen dat je met koude voeten in de ochtend zit of kampt met bevriezing van watertanks of -leidingen. Een goedkope toevoeging aan een gas- of dieselverwarming is een ventilatorkachel: deze kun je voor een paar euro aanschaffen en zorgt voor een snellere verwarming van je leefruimte. Naast de prijs heeft een ventilorkachel het voordeel dat deze vaak compacte afmetingen en een laag gewicht heeft en je hebt de mogelijkheid om hiermee je voortent te verwarmen. Als je voor een roterend apparaat kiest, wordt de verwarmde lucht door de ingebouwde ventilator relatief gelijkmatig verdeeld in de ruimte. Om veiligheidsredenen moet de luchtverhitter echter een kantelbeveiliging en oververhittingsbeveiliging hebben.
Alternatieve infraroodverwarming - voor- en nadelen
Een alternatief voor een ventilatorkachel zijn de infraroodverwarmers, die ook worden gevoed door via het 220-volt stroomnet. Waar bij heteluchtventilatoren metalen draden in hoge mate worden verwarmd en daarmee de passerende lucht opwarmen, zenden infraroodstralers warmtegolven uit. Deze verwarmen licht de oppervlakken die erdoor worden verlicht, zoals meubels of muren, waardoor de hele leefruimte wordt verwarmd. Het voordeel van de infraroodstralers ligt in hun extreem smalle ontwerp, zodat ze de bewegingsvrijheid zelfs in nauwe doorgangen nauwelijks beperken. Daarnaast hebben ze geen blaasfunctie, waardoor ze geen stof rondblazen. Dat kan een voordeel zijn voor allergische mensen. Ook de energiebehoeften van infraroodverwarmers zijn laag. Het nadeel: hun verwarmingsvermogen is navenant gematigd. Maar dit kan ook een voordeel zijn, omdat geen enkel onderdeel extreem heet wordt. En aangezien de elektriciteitpunten soms zwak beveiligd zijn op parkeerterreinen en campings, is het raadzaam dat je altijd een elektrische kachel met laag vermogen gebruikt. Met een toevoeging van een eenvoudige elektrische kachel vul je zo op simpele wijze je gas- of dieselverwarming aan.
Selectieve warmtebronnen als aanvulling
In het geval van koude plekken in de bestuurderscabine, koude voeten in de badkamer of in de eethoek kunnen incidentele warmtebronnen in de vorm van elektrisch warmtefolie ook helpen. Deze kunnen bijvoorbeeld rechtstreeks in de stoelen of bedden worden genaaid of onder de vloerbedekking worden gelegd. De stralingswarmte die daarvan uitgaat, zorgt voor een aangenaam binnenklimaat en warme voeten. Daarnaast kun je gebruik maken van elektrische verwarmingsgordijnen. Deze gaan koudebruggen tegen die bijvoorbeeld via de ramen van de bestuurderscabine kunnen optreden. Zelfklevende verwarmingsfolies of kabelverwarming beschermen externe drink- en afvalwatertanks en de bijbehorende leidingen tegen vorst. Zodra de buitentemperatuur op de tank naar het vriespunt zakt, verwarmen deze elektrische systemen het water automatisch en schakelen deze na gebruik automatisch weer uit. Zo kan het drink- en afvalwater ijsvrij worden gehouden met het laagst mogelijke stroomverbruik.
Foto: Truma
5. Warmtecomfort per app
Het gebruiksgemak van gas- en dieselverwarmingssystemen is de afgelopen jaren enorm gegroeid. De tijden zijn voorbij dat je de verwarming de hele dag aan moet laten staan omdat je anders bij thuiskomst in een ijskoude ruimte binnen zou komen. De verwarming heeft tegenwoordig opties tot voorprogrammering of een timerfunctie. De besturing van moderne verwarmingssystemen in caravans of campers kan tegenwoordig via een app op de smartphone. De ontvanger daarvoor is in het voertuig geïnstalleerd. Met dergelijke systemen, die inmiddels diverse bekende verwarmingsfabrikanten zoals Alde, Teleco en Truma in hun assortiment hebben, kan je voordat je de laatste afdaling op de ski’s maakt alvast de verwarming in de camper aanzetten en de gewenste temperatuur instellen. Op deze manier heerst al bij terugkeer in je camper of caravan het gewenste klimaat. En als nu ook een systeem-compatibel airconditioningsysteem in de camper wordt geïnstalleerd, is je volautomatische klimaatregeling helemaal compleet.