Als de koudste tijd van het jaar weer aanbreekt, dan weet iedereen met een auto hoe laat het is: de noodzakelijke wisseling van zomer- naar winterbanden. Maar wat voor de auto geldt, geldt ook voor de camper of caravan. In Nederland zijn winterbanden niet verplicht, maar bij onze oosterburen zijn de regels een stuk strenger. We gaan in dit artikel wat dieper in op de regelgeving in Duitsland, maar kijken ook naar andere Europese landen. Hier vind je alle regels op een rij.
Inhalt
Dit betekent de verplichting tot gebruik van winterbanden in Duitsland
Wat zijn de verschillen tussen zomerbanden en winterbanden?
Actuele markering van winterbanden
Zijn er speciale winterbanden voor campers en campers?
Zijn all seasonbanden een goed alternatief voor campers?
Regels rondom het gebruik van winterbanden in Europa
Dit betekent de verplichting tot het gebruik van winterbanden in Duitsland
Sinds de winter van 2010/2011 is het gebruik van winterbanden in Duitsland verplicht als er sprake is van ijs, sneeuw, natte sneeuw en ijzel. Dat geldt voor alle wielen, dus ook die van je camper. Als je in winterse omstandigheden de weg op gaat met zomerbanden, riskeer je een boete van 60 euro. En belemmer je het verkeer als gevolg hiervan, is de boete zelfs hoger. Bovendien kan het gebeuren dat je verzekering eventuele opgelopen schade of aansprakelijkheid niet dekt als je betrokken raakt bij een ongeval zonder winterbanden.
Heb je je voertuig stilstaan met zomerbanden en ga je pas de weg weer op als de sneeuw gesmolten is, hoef je niet bang te zijn voor de gevolgen. Voor aanhangwagens en caravans zijn winterbanden niet verplicht, maar om veiligheidsredenen worden ze dringend aanbevolen. Ga je dus met je caravan op wintervakantie, dan is het raadzaam om je caravan goed uit te rusten met de juiste banden.
Wat zijn de verschillen tussen zomerbanden en winterbanden?
Remtests laten goed zien waarom de keuze voor winterbanden geen overbodige luxe is: een gemiddelde auto met winterbanden die 50 km/u rijdt, heeft ongeveer 35 meter remweg nodig om tot stoppen te komen op een besneeuwde weg. Bij zomerbanden neemt de remweg toe tot 43 meter. Dit lijkt misschien weinig, maar kan fatale gevolgen voorkomen: in een noodsituatie zou een auto met zomerbanden bij een snelheid van 22 km/u een obstakel raken, terwijl een auto met winterbanden direct stilstaat. Een winterband is gemaakt van een rubbersamenstelling die goed tegen kou kan dankzij een hoog gehalte aan silica of natuurrubber. Dit houdt de band soepel genoeg, maar helpt om bij lage temperaturen voldoende grip op te bouwen. Zomerbanden verharden daarentegen in de kou, wat leidt tot een vermindering van de hechting op de weg. Bovendien hebben winterbanden een ander profiel met speciale inkepingen (lamellen) die zorgen voor meer grip en meer soepelheid.
Actuele markering van winterbanden
Voor winterbanden die tot eind 2017 zijn geproduceerd, is het voldoende als de markering M+S (sneeuwbrij en sneeuw) op de wang (zijkant) van de band staat. Deze markering is echter geen officieel keurmerk en kan door de fabrikant naar eigen goeddunken worden toegekend. Dat is de reden waarom het sneeuwvloksymbool al in 1996 werd geïntroduceerd: een sneeuwvlok omlijst door een berg met drie pieken. Deze wordt de "Three Peak Mountain Snow Flake" genoemd. Een band met dit keurmerk moet eerst een gestandaardiseerde test met gedefinieerde criteria doorstaan. Voor alle winterbanden geproduceerd vanaf 2018 is het sneeuwvloksymbool verplicht. Oudere winterbanden met de markerting M+S mogen in Duitsland nog tot 30 september 2024 worden gebruikt.
Zijn er speciale winterbanden voor campers en campers?
Campers en zwaardere caravans vereisen speciale banden vanwege hun hoge wielbelasting. Ook in de winter. Bovendien halen vooral campers tegenwoordig vaak snelheden die voorheen alleen auto's haalden. En dus is het belangrijk dat er voor banden wordt gekozen die de juiste capaciteit en dienovereenkomstige hoge snelheden toelaten. Idealiter zou de informatie op de banden overeen moeten komen met de informatie in de voertuigdocumenten. Zowel met betrekking tot het laadvermogen als toegestane snelheid is dat echter niet de realiteit: het kan een beetje meer zijn. Het is geen probleem wanneer banden met een hogere belasting of snelheidsindex worden gemonteerd.
Het wordt echter problematisch als deze factoren te laag worden berekend. Voor banden met een te lage snelheidsindex hoef je overigens niet noodzakelijk meteen de wet in sommige landen te overtreden: als de banden zijn gemarkeerd als winterbanden, kunnen ze toch worden goedgekeurd zo lang er een extra waarschuwingssticker op het dashboard in het gezichtsveld van de bestuurder wordt aangebracht. Maar deze toevoeging vereist een risicovolle mate van zelfdiscipline: de maximale snelheid waarvoor de banden zijn goedgekeurd, moet consequent worden aangehouden! Bovendien dien je voorafgaand aan een wisseling naar winterbanden aan een gespecialiseerde dealer gedetailleerd advies te vragen.
Zijn all seasonbanden een goed alternatief voor campers?
De behoefte aan winterbanden heeft de afgelopen jaren geleid tot een opkomst van all-seasonbanden. Omdat deze bijzonder geschikt zijn voor voertuigen met een lage jaarlijkse kilometerstand is dit een aantrekkelijk alternatief om de halfjaarlijkse wisseling van zomer- naar winterband (en vice versa) te vermijden. De all seasonband heeft ook het sneeuwvloksymbool, waardoor deze in principe niks meer dan een winterband is. Technisch gezien zijn deze banden echter zo ontworpen dat ze hun werk ook in het warme seizoen goed doen. All seasonbanden voor (bus)campers en campers zijn via bijna elke bekende bandenfabrikant verkrijgbaar.
Let op: all-season banden zijn geen alleskunners! Ze vormen eerder een compromis en zijn dus met name geschikt voor kampeerders die sporadisch in de winter op vakantie gaan en niet dagelijks in strenge winteromstandigheden hoeven te rijden. Voor frequent gebruik in de sneeuw of voor kampeerders die gaan winterkamperen hoog in de bergen, zijn goede winterbanden nog altijd raadzaam.
Ga je op vakantie, houd dan goed rekening met welke voorschriften van toepassing zijn op winterbanden in je vakantieland of doorvoerland. Hier is een kort overzicht van onze Europese buren:
Regels rondom het gebruik van winterbanden in Europa
In Europa bestaat er geen uniforme regelgeving rondom winterbanden. In Nederland zijn winterbanden niet verplicht, ze worden slechts geadviseerd bij winterse omstandigheden. Sneeuwkettingen en spijkerbanden zijn in Nederland verboden en in ons land zouden all seasonbanden dus een goed alternatief zijn.
Hoe zit dit in andere Europese landen? Hoewel sommige landen een algemene vereiste voor winterbanden voor bepaalde perioden hebben gespecificeerd, is in andere landen - zoals in Duitsland bijvoorbeeld - alleen de situationele vereiste voor winterbanden verplicht. De volgende lijst geeft een kort overzicht. Omdat de voorschriften voor het betreffende land kunnen veranderen, raden we aan om deze, voordat je op winterreis gaat, goed op actualiteit te checken bij de instanties van het betreffende land.
Oostenrijk: Winterbanden zijn verplicht van 1 november tot 15 april bij winterse wegomstandigheden. Minimale profieldiepte 4 mm. Als alternatief: sneeuwkettingen op met sneeuw bedekte wegen.Zwitserland: Geen algemene vereiste voor winterbanden, maar een duidelijke aanbeveling. Sneeuwkettingen - en soms zelfs winterbanden - kunnen in bepaalde gebieden echter worden voorgeschreven aan de hand van borden.
Italië: Geen landelijke verplichting tot het gebruik van winterbanden, maar in sommige regio's van Italië geldt van 15 november tot 15 april winterbanden wel een verplichting. Tijdens deze periode moeten ook sneeuwkettingen in de auto aanwezig te zijn. Bovendien kan het gebruik van winterbanden voor bepaalde routes of regio's op korte termijn worden aangepast.
Frankrijk: In Frankrijk is er geen landelijke algemene verplichting om winterbanden te hebben, maar afhankelijk van het weer kunnen deze op basis van de actuele situatie op individuele routes en regio's worden aanbevolen via verkeersborden. De minimale profieldiepte is dan 3,5 mm. Hetzelfde geldt voor het gebruik van sneeuwkettingen, die op de aandrijfaswielen moeten worden gemonteerd. De maximaal toegestane snelheid met sneeuwkettingen is 50 km/u. In de bergstreken van de Alpen, Pyreneeën en Vogezen, de Jura en het Centraal Massief en in de bergen van Corsica zijn winterbanden sinds eind 2021 verplicht van 1 november tot 31 maart van het volgende jaar.
Luxemburg: Winterbanden verplicht in geval van sneeuw, natte sneeuw, ijzel of vorst.
Hongarije: Geen winterbanden vereist, maar voor bepaalde routes kunnen sneeuwkettingen noodzakelijk zijn.
Tsjechië: Winterbanden verplicht van 1 november tot 31 maart in winterse omstandigheden voor alle voertuigen tot 3,5 t. De minimale profieldiepte is 4 mm.
Finland: Verplichte winterbanden van 1 december tot 28 februari voor alle voertuigen tot 3,5 t. Deze verplichting geldt ook voor (geremde) aanhangers. In het noorden van Finland, zoals in Lapland, zijn winterbanden verplicht van half oktober tot eind april. De minimale profieldiepte is over het algemeen 3 mm, maar een dikte van 5 mm wordt aanbevolen. Dit geldt ook voor all seasonbanden met het sneeuwvloksymbool of de M+S markering. Sneeuwkettingen zijn niet gebruikelijk in Finland, maar kunnen indien nodig om de winterbanden gelegd worden. Spijkerbanden mogen in Finland worden gebruikt tussen 1 november en de eerste maandag na Pasen.
Noorwegen: voor voertuigen tot 3,5 t is er geen algemene winterbandverplichting, maar is er een expliciete aanbeveling. In geval van sneeuw of ijzel moeten in geval van zomerbanden altijd sneeuwkettingen worden gebruikt. Winterbanden moeten een profieldiepte van minimaal 3 mm hebben. Voor voertuigen en aanhangwagens van meer dan 3,5 ton is er een verplichting voor winterbanden tussen 15 november tot 31 maart. De minimale profieldiepte hiervoor moet 5 mm zijn.
Zweden: In Zweden zijn de regels voor winterbanden opnieuw aangescherpt sinds 1 juni 2019: van 1 december tot 31 maart zijn winterbanden verplicht voor alle voertuigen en aanhangwagens, ook als deze in het buitenland zijn geregistreerd. De minimale profieldiepte voor voertuigen en aanhangwagens tot een totaalgewicht van 3,5 t is 3 mm. Als alternatief zijn sneeuwkettingen of spijkerbanden toegestaan. Motorvoertuigen en aanhangwagens van meer dan 3,5 t moeten vanaf 2019 van 1 december tot 31 maart met winterbanden op alle wielen worden uitgerust. Voorheen was dit alleen nodig voor de aandrijfassen. De minimale profieldiepte hiervoor is 5 mm. Bovendien is het meenemen van antivries en een sneeuwschep verplicht voor elke bestuurder.
België, Denemarken, Polen, Verenigd Koninkrijk: Geen winterbanden verplicht, maar aanbevolen. Als wegen doorlopend of bijna volledig bedekt zijn met sneeuw of ijs, kunnen sneeuwkettingen worden omgelegd in plaats van winterbanden.