Laatste update: 6 november 2023
Op wintervakantie met de caravan op de camping, dat spreekt veel kampeerders wel aan: knusse winteravonden binnen je eigen vier mobiele muren en tegelijkertijd overdag het ultieme buitengevoel met andere avontuurlijke kampeerders. Eén voorwaarde is daarbij voor iedereen belangrijk: je wil ook met koude temperaturen kunnen genieten van een comfortabel woongevoel. Dat kan optimaal in een winterbestendige of winterharde caravan. Maar waar moet je nu op letten bij de aanschaf van een caravan als je wil gaan winterkamperen? We zetten de diverse mogelijkheden en tips voor je op een rij.
Wat is de meest geschikte isolatie bij winterkamperen?
Bijna alle huidige caravanmodellen worden geleverd met voldoende isolatie in hun muurconstructies en efficiënte (gas)verwarmers, zodat je comfortabel kunt overnachten, ook bij temperaturen net boven nul. Maar ktza de temperatuur tijdens de kristalheldere winternachten beneden het vriespunt, dan zijn niet alle caravanmodellen hier tegen bestand. In dat geval moet je op zoek naar een caravan die voor dit doel ontworpen is, of een speciaal winterpakket bestellen wanneer je je caravan koopt. De basisvereiste voor een aangenaam binnenklimaat in de caravan is een hoogwaardige constructie. Essentiële factoren in deze constructie zijn enerzijds de isolatiewaarde, d.w.z. de dikte van het isolatiemateriaal in de wanden, en anderzijds de opbouw en de grootte van de ramen.
Een goed doordachte en efficiënte luchtcirculatie tussen de ingebouwde meubels - bijvoorbeeld bij rugleuningen of kasten - en de binnenmuren is ook cruciaal. Hierbij moet de warme lucht van de verwarming probleemloos op kunnen stijgen en circuleren om de vorming van condens en dus vocht te voorkomen. Een sandwichconstructie van aluminium en schuim is inmiddels standaard in bijna alle modellen. Normaal gesproken wordt een totale wand-dikte van 31 mm toegepast, ongeveer 39 mm voor de (hagelbestendige) GVK-daken en ongeveer 47 mm voor de vloeren. De plaatsing van de zoetwatertanks is ook belangrijk bij het winterkamperen: deze kunnen het beste in het verwarmde interieur worden geïnstalleerd en dat gebeurt meestal ook. Bovendien moeten de waterleidingen idealiter langs de verwarmingsbuizen lopen. Als er ook een elektrische verwarmingsbatterij wordt geïnstalleerd tegen de afvoer van de rioolbuis, is het circuit voldoende beschermd tegen vorst.
Wat is het verschil tussen een winterbestendige en een winterharde caravan?
In Duitsland wordt vaak een onderscheid gemaakt tussen caravans die winterbestendig (ook wel wintergeschikt genoemd) of winterhard zijn. Deze classificatie komt niet zomaar uit de lucht vallen, maar wordt toegekend na een gestandaardiseerde testprocedure. Een caravan moet hierbij vier testfasen doorlopen. Eerst wordt de caravan binnen tien uur afgekoeld (fase 1). Het verwarmingssysteem moet vervolgens het interieur zo snel mogelijk opwarmen (fase 2). Voor dit doel worden vooraf vijf sensoren op verschillende meetpunten geïnstalleerd. De concrete eisen:
Classificatie 'winterbestendig': hier is de starttemperatuur nul graden. De sensor in het centrale gedeelte van de binnenruimte moet na twee uur 20 graden weergeven, op de resterende vier plaatsen mag het temperatuurverschil niet meer dan zeven graden bedragen.
Classificatie 'winterhard': de starttemperatuur is hier min 15 graden. De tijdslimiet waarin het binnenklimaat de 20 graden moet bereiken is vier uur. De verwarming of het interieur moet deze temperatuur nog een uur stabiel houden (fase 3), waarna het watersysteem wordt gevuld en de functie ervan wordt gecontroleerd (fase 4).
Naast een isolatieconcept speelt het verwarmingssysteem hier een beslissende rol. De basisuitrusting van een caravan die geschikt is voor de winter bevat meestal een verwarming met een ventilator die de warme lucht via ventilatieopeningen naar het woongedeelte transporteert. Nadeel hiervan: het wordt heerlijk warm in het gebied van deze openingen. Maar hoe verder de lucht de kamer ingaat, hoe meer deze afkoelt. Met andere woorden, de warmte wordt relatief ongelijk verdeeld. Een warm-waterverwarming, zoals je die van thuis kent, is efficiënter. De naam verklapt het al: deze werkt met warm water dat - net als bij een centrale verwarming - door de systeembuizen in de convectoren wordt gepompt. Ze verspreiden de warmte gelijkmatig door het woongedeelte en zorgen zo voor een permanent en comfortabel klimaat in de caravan.
Winterpakketten als extra uitrusting
Een dergelijk warmwaterverwarming is meestal standaard aan boord bij de duurdere en uitgebreide wintercaravans. Dit zijn bijvoorbeeld de modellen uit de Beduin Scandinavia serie van Dethleffs. In andere gevallen wordt het doorgaans aangeboden als extra optie in de uitrusting of maakt het deel uit van een zogenaamd winterpakket. Zo'n winterpakket dat tegen een aantrekkelijke speciale prijs kan worden aangeboden, kan je afnemen bij de aanschaf van je caravan. In de meeste gevallen omvat het een extra elektrische verwarmer bovenop het standaardsysteem of genoemde warmwaterverwarmer. Bovendien bevatten de winterpakketten van veel fabrikanten vaak een aantal praktische functionaliteiten, zoals bijvoorbeeld een gasdrukregelaar inclusief crashsensor, vloerverwarming, verbeterde isolatie - bijvoorbeeld met XPS-schuim of styrofoam. Ook winterhoezen worden hierbij vaak aangeboden: voor de voor- en achterkant, voor het ventilatierooster van de koelkasten en ook voor de gasbox. Dergelijke winterpakketten zijn bijvoorbeeld beschikbaar voor de Averso Plus van Bürstner of de Exquisite VIP van LMC.