Voor veel kampeerders betekent het aanbreken van de herfst een tijdelijk afscheid van de caravan of camper. Want niet elke camper of caravan is geschikt voor gebruik in de winter en niet iedere kampeerder is fan van winterkamperen. Dat betekent dat veel camper- en caravaneigenaren dit jaargetijde gebruiken om hun voertuig naar de winterstalling te brengen. Voordat dat gebeurt, is er nog wat werk aan de winkel. Freeontour legt stap voor stap uit hoe je je camper of caravan op de juiste manier winterklaar maakt.

Checklist

Stap 1: Maak het voertuig leeg

Het zou natuurlijk het fijnste zijn als je de gehele inboedel gewoon in je voertuig kunt achterlaten tijdens de winterstalling. Dat scheelt een hoop in- en uitruimen. Maar bijna elke kampeerder weet dat dit geen goed idee is. Vooral kleine knaagdieren zijn verbazingwekkend vindingrijk als het gaat om het vinden van een weg naar binnen in je camper - vooral wanneer ze worden aangetrokken door de geur van voedsel. Het resultaat is vaak aangevreten voedselverpakkingen,  gescheurde bekleding en andere knaagschade. In het ergste geval kunnen de zitkussens zelfs dienen als nest voor de volgende generaties knaagdieren.

Daarom is de vuistregel: alles wat uit de camper of caravan kan worden verwijderd, moet worden verwijderd. Idealiter berg je deze spullen op in lucht- en waterdichte plastic dozen, zodat je niet opnieuw alles hoeft uit te zoeken als je ze in het voorjaar tevoorschijn trekt. Het behoeft geen betoog dat je vooral geen bederfelijk voedsel aan boord moet bewaren gedurende de winter.

Bij opruimen gaat het echter niet alleen om het voorkomen van ongewenst bezoek. Het gaat er ook om dat schimmelgroei in de koude, natte winterlucht moet worden voorkomen. De kasten moeten daarom worden geleegd, zodat er een betere luchtcirculatie is. Het is ook belangrijk om de meubeldeuren en -kleppen en de koelkast op een kier te laten staan. Indien mogelijk is het raadzaam om ook de bekleding en matrassen uit het voertuig te verwijderen. Als alternatief kun je ze zodanig uitvouwen dat er meer luchtcirculatie mogelijk is.

Stap 2: Leeg en reinig de waterleidingen

Om mogelijke vorstschade te voorkomen, mag er tijdens de overwintering geen water meer in de tanks of leidingen staan. Daarom moeten de verswatertank en de grijswatertank volledig worden geleegd, evenals water in het warmwatersysteem. Dit werkt het beste wanneer het voertuig in de richting van de aftapkranen wordt gekanteld.

Als de tanks leeg zijn, kan de waterpomp losgekoppeld worden van de elektriciteit en van de watertank. Om te zorgen dat eventueel restwater uit de leidingen kan lopen, dien je alle waterkranen te openen en de douchekop of doucheslang in de douchebak te leggen. De waterkranen en alle waterkleppen moeten de hele winter open blijven zodat er niets kan bevriezen tijdens strenge vorst.

Praktische tip: In watertanks en waterleidingen vormt zich snel een biofilm, waarin ziekteverwekkers zich erg prettig kunnen voelen. Voordat je de tanks definitief leegmaakt, dien je de tank met een geschikt middel van een speciaalzaak reinigen. Een dergelijke reiniging van het watersysteem in de camper of caravan is jaarlijks noodzakelijk.

Stap 3: Maak de camper van binnen en van buiten schoon

Wanneer je je voertuig leeggehaald hebt, is het tijd voor de grote schoonmaak. Deze omvat zowel de buiten- en binnenkant van je voertuig. In het interieur zijn met name de koelkast, kasten en badkamer belangrijk. Meestal kunnen hiervoor huishoudelijke schoonmaakmiddelen worden gebruikt. Idealiter gebruik je producten die biologisch afbreekbaar zijn en de respectievelijke oppervlakken niet aantasten. De interieurreiniging kan gemakkelijk thuis, op straat of op de betreffende parkeerplaats worden gedaan.

Daarna is de buitenkant aan de beurt. Een bezoek aan een speciale caravan- of truckwash is daarom een goed idee. Dit gaat snel en bovendien krijgt het voertuig een verzorgende waslaag. Als je niet zo'n speciale autowasstraat in de buurt hebt, kun je naar een gewone autowasstraat gaan en zelf een handje helpen. Hier kun je bijvoorbeeld het vuil verwijderen met een hogedrukreiniger. Omdat er zich meestal veel vuil ophoopt op het dak, is het aan te raden om een ladder mee te nemen zodat je op alle plaatsen kunt komen.

Als je je camper of caravan wil wassen met een hogedrukreiniger, moet je ervoor zorgen dat de hogedrukstraal niet rechtstreeks gericht wordt op de banden en de acrylglasruiten. Hetzelfde geldt voor deurafdichtingen en raamopeningen, omdat deze deze kunnen beschadigen. Gebruik niet te veel water, overgebleven water in kieren kan vorstschade veroorzaken. Indien mogelijk kun je ook de ondervloer reinigen en controleren. Vergeet als laatste de luifel of zonnescherm niet schoon te maken. 

Praktische tip: bij het schoonmaken van het voertuig worden kleine beschadigingen, zowel van binnen als van buiten, snel zichtbaar. Noteer ze direct, zodat je ze later niet vergeet aan te pakken.

Stap 4: Verzorgings- en beschermingsaanpak voor het voertuig

Na grondige reiniging staan onderhoud en eventuele reparaties op de agenda. Wie bij het wassen van bijvoorbeeld de camper of caravan schade aan de lak heeft opgemerkt, moet deze direct repareren. Ook roestgevoelige delen van de ondervloer moeten voor overwintering worden behandeld. Daarnaast moeten rubbers en deurafdichtingen worden gereinigd en behandeld met talk of een ander verzorgingsmiddel en moeten de verbindingen van de remstangen en de scharnieren van de kruksteunen worden ingevet.

Praktische tip: om te voorkomen dat ongedierte in het voertuig kan kruipen, moeten alle externe openingen, bijv. voor koelkast, verwarming of afvalwater, bedekt worden met draadgaas of iets dergelijks.

Stap 5: Schakel het gassysteem uit

Zorg dat je het gassysteem van je voertuig afkoppelt of uitschakelt. Eerst sluit je de gasflessen af en koppel je ze los. Plaats vervolgens de beschermkap op de gasfles om ervoor te zorgen dat er geen gas ontsnapt. Berg de gasflessen op op een droge, goed geventileerde plaats buiten het voertuig.

Praktische tip: In tegenstelling tot de waterkranen moeten alle gaskranen voor de winter stevig dichtgedraaid zijn.

Stap 6: Voeding en batterijen

Idealiter wordt de boordaccu gedurende de gehele levensduur aangesloten op een lader met de technische mogelijkheid van druppelladen. Als dit niet mogelijk is, bijvoorbeeld bij overwintering buiten en zonder toegang tot een stopcontact, moet de boordaccu worden verwijderd en op een vorstvrije plaats worden bewaard. De body-accu moet regelmatig worden opgeladen, zodat deze zijn levensduur niet verliest. Bovendien bevriest een lege batterij bij vriestemperaturen, wat het einde van de batterij kan betekenen.

Extra werkzaamheden aan de camper

In sommige voertuigen moeten ook de batterijen worden losgekoppeld en de antivries van de radiator (tot -30 °) worden gecontroleerd. De brandstoftank moet vol zijn om corrosieschade te voorkomen. Zorg ook dat de handrem los staat om bevriezing te voorkomen. Om te voorkomen dat de camper onbedoeld wegrolt, kun je het beste een versnelling inschakelen en één of twee wielblokken voor of achter de wielen klemmen.

Stap 7: Parkeer het voertuig correct

Voordat je je voertuig in de stalling parkeert, moet de bandenspanning worden verhoogd met 0,5 bar boven de aanbeveling van de fabrikant, omdat de banden na verloop van tijd lucht verliezen. Daarnaast dienen caravans en campers zo te worden geparkeerd dat er zo min mogelijk gewicht direct op de banden komt te staan. Hier helpt het om de krikken te verlengen en zo de spanning te ontlasten. Om de banden te beschermen, kunt je het voertuig elke twee tot drie weken een beetje verplaatsen, zodat de band niet constant op dezelfde plaats wordt belast. Op deze manier wordt een zogenaamde staande plaat voorkomen. Het is natuurlijk het allerbeste om de caravan of camper zo hoog op te krikken dat de wielen volledig ontlast worden.

Idealiter overwintert je caravan of camper in een droge garage of hal, daar is het voertuig het beste beschermd tegen weersinvloeden. Maar niet iedereen heeft deze mogelijkheid. Als je voertuig buitenshuis moet overwinteren, kun je deze beschermen met een geschikte hoes. Deze moet zodanig op het voertuig kunnen worden geplaatst dat de ventilatieopeningen niet worden afgedekt.