Summer holidays Germany

Het staat zo leuk: fietsen naar het drielandenpunt, maar wat is dat trappen. Gelukkig hadden we de rit vanuit Vaals gedaan. Minder steil dan vanaf de andere kant.
Eenmaal boven eerst maar een kop koffie. Na de gebruikelijke foto,s te hebben genomen weer op de fiets door het prachtige limburgsche land. Wat is nederland toch mooi.
In Vijlen hebben we een heerlijke appelstrudel gegeten en Harry een lekker witbiertje.
In de avond begon het zachtjes te regenen. En zo sliepen we rustig in.

Na het ontbijt zijn we in een rustig tempo vertrokken uit Nederland.
De routeplanner staat op “ vermijd snelwegen” Tja dan kan het gebeuren dat je op een weg uitkom waar je tot 2.5 ton op mag: te zwaar!
Gelukkig konden we makkelijk terug.
Prachtige rit door de Eifel. Onderweg kwamen we zelfs 2 herten tegen!
Een lange stop gemaakt in Blankenheim. Gestaan op parking P 3. Prima stop.
Omdat het maandag was, waren de winkels gesloten. Niet zo druk, maar ook geen terras open.
We zijn doorgereden naar Altenahr.
Op de camping een plekje gezocht en naar Altenahr gelopen. Was maar een paar minuten.
Daar wat gewandeld en op een terras een wijnproeverij gedaan.Nou, ik weet wie er vanavond goed zal slapen!
We staan op de camping precies tegenover de ingang en ja hoor: een klap! Rijd een camper tegen de slagboom aan.

Het weer is minder geworden. Er komt de komende periode regen aan: en daar hebben we weinig zin in. Dus... de plannen worden omgegooid en omdat aan de Oostsee het weer er het best uitziet gaan we die kant op.
Dus een heleboel plaatsjes van de vakwerkhuis route gaan we niet bezoeken.
Maar wel Homberg. Een leuk plaatsje met een mooi uit centrum. Boven het centrum een Burcht. Niet te bezoeken, zoals de meeste bezienswaardigheden gesloten zijn in deze corona tijd.
Geparkeerd hebben we op de camperplat zus rathaus: prima plek.
We hebben de rathausroute gelopen. Deze komt langs de meest mooie vakwerkhuizen. Sommige al meer dan 500 jaar oud.
Daarna doorgereden naar de Edersee. Via de uur sperrmauer zijn we naar de parkeerplaats gereden en het laatste stukje naar de Edertallsperre hebben we gelopen. In mijn jeugd heb ik ooit een film gezien die het verhaal verteld van het bombardement. In de nacht van 16 op 17 mei 1943 werd, als onderdeel van Operatie Chastise, de stuwdam vernietigd door een bomaanval van de Britten. Hierdoor ontstond een enorme verwoesting. Door de twaalf meter hoge vloedgolf vielen in het Möhnedal tussen 1300 en 1600 slachtoffers. Meer dan de helft (minstens 1026) van hen waren geallieerde krijgsgevangenen en dwangarbeiders. In het Ruhrdal tussen Neheim en Niederense werd bijv. een kamp met Oekraïense dwangarbeidsters weggevaagd en vielen zeker 526 slachtoffers. Door de verwoesting van de Ederdam vielen 47 tot 68 slachtoffers.
Het centrum was ook gesloten, maar de dam is ondanks zijn beladen verleden een prachtig bouwwerk. 
Na dit culturele deel, natuurlijk een terrasje pakken. Koffie en Harry kuchen.
We zijn doorgereden naar de camping: Camping in Naumburg. Een vriendelijke ontvangst door honden, papegaaien en de eigenaresse viel ons ter deel. We mochten zelf een plekje uitzoeken als we Rapunsel maar met rust lieten. Nou, daar heb ik sowieso al geen goede herinneringen aan, dus dat was geen probleem.
We staan hier prima: morgen ochtend is het nog droog en dan kan het weer regenen. Tijd om door te gaan!

We hebben vandaag lang gereden om de regen wat te ontlopen. We komen in Maagdenburg aan met stralend weer. De zon schijnt uitbundig.

Voor het eerst staan we op een camperplaats. En deze is helemaal zelfvoorzienend. We staan prima aan de Elbe. Naast de camperplek is er een plek voor de Maagdenburger jeugd om samen te komen, te drinken en te kletsen. 
We hebben de fietsen gepakt en zijn naar de Dom gereden. De Dom is in de oorlog zwaar beschadigd geraakt door een bombardement, maar daarna herbouwd. Inmiddels zijn ze al weer 30 jaar aan het renoveren. Het is een wat kale gebouw met weinig versiering. Een paar altaren en een prachtige spekstoel: dat is het. Natuurlijk passend bij de evangelisch lutherse gedachten.
Het was best warm en tegenover de Dom was een terras: met een heerlijk biertje.
Zo, dat is lekker! Na nog wat gewandeld te hebben besluiten we om terug te gaan naar de camper. We fietsen langs een restaurant met verse asperges....nou die kunnen we niet laten koud worden. 
Eenmaal terug bij de camper hebben we het ons gemakkelijk gemaakt.

Na het rustig wakker worden zijn we weer vertrokken naar het noorden.
Over rustige wegen zijn we naar Schwerin gereden. We weten dat het de komende dagen gaat regenen en kunnen het niet ontlopen. Dus: we blijven morgen ook Schwerin en gaan een dag luieren. 

Nadat het een tijdje heeft geregend, werd het eindelijk droog en hebben we een wandeling in de omgeving gemaakt. We stuiten op een landhuis, midden in het dorp. Totaal verwaarloosd en echt bouwval. Het blijkt gebouwd in de 19e eeuw door Bernhard Joachim von Bülow. Na zijn dood is het diverse keren in handen van een andere eigenaar geweest om uiteindelijk 1945 onteigend te worden door de DDR. 
We wandelen rustig verder en zijn geïntrigeerd door een bord langs de kant met; kriegesgedankstatte.
Midden in het Flessenow-bos, ongeveer twee kilometer van Flessenow, ligt de bosbegraafplaats. Hier rusten 235 slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog en de nasleep ervan: vluchtelingen, ontheemden, soldaten. Ze stierven in de periode van oktober 1945 tot april 1947 in het quarantainekamp Neu-Flessenow. In het omheinde gebied worden de namen van de begraven slachtoffers vermeld in drie rijen graven op grote stenen tafelen, daarnaast zijn er enkele individuele grafstenen. Wat opvalt is de leeftijd van de overledenen: geboren 1852, 1872 etc. Meest oude mensen en enkele kleine kindjes.
Het quarantainekamp bestond uit 35 blokhutten met ruimte voor maximaal 1100 personen, die duizenden Duitse vluchtelingen uit het Reuzengebergte, Mazurië, Danzig Bay, Königsberg of Litzmannstadt en het Sudentenland passeerden. Pas na februari 1946 was er watervoorziening. Luizen en ongedierte verspreidden zich snel en daarom werd in februari 1946 de kelder van het landhuis Flessenow een ontluchtings station. Door tyfus en longontsteking werden elke nacht ongeveer 20-40 mensen dood in de kazerne gevonden. Ze werden begraven in massagraven in papieren zakken of linnen doeken. Door de omstandigheden diende het landhuis vanaf het voorjaar van 1946 ook als ziekenboeg, het werd ook wel het "witte huis" genoemd.

Vandaag weer op weg. In Nederland is het bloedmooi weer, hier blijft het steken rond de 20 graden en wat grijs. Het mag de pret niet drukken. 
We gaan naar Schwerin. Daar bezoeken we het schloss. Prachtig zeg. Wat een paleisje van een schloss!  Het weelderige slot is één van de highlights van de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern. Het werd in het midden van de 19e eeuw gebouwd als residentie voor groothertog Friedrich Franz II van Mecklenburg-Schwerin. Naast regionale bouwmeesters waren ook gerenommeerde architecten zoals Gottfried Semper uit Dresden en Ernst Friedrich Zwirner de bouwmeester van de Dom in Keulen bij de bouw betrokken. Het slot in de stijl van de neorenaissance ligt op een eiland midden in de prachtige ‘Burggarten’ Sinds 1990 zetelt het parlement van de deelstaat Mecklenburg-Vorpommern in Schloss Schwerin.
Bij binnenkomst in het slot stapt de bezoeker in de wereld van een rijke vorst in de 19e eeuw. De representatieve en woonvertrekken van de groothertog en zijn vrouw verbinden een aristocratische levensstijl met technische innovaties en een hang naar modern comfort. De indrukwekkende en overdadig gedecoreerde troonzaal en de galerij met portretten van alle hertogen van de 14e t/m de 18e eeuw zijn overdadig gedecoreerd en hebben een schitterende vloer met intarsieën. De eet-, thee-, en bloemenkamer vormen de passende ambiance voor historische meubels, porselein, sculpturen en schilderijen. De collectie jacht- en pronkwapens is in de wapenhal ondergebracht.
Het barokke park rondom het slot is uniek in Noord-Duitsland. Een hoogtepunt bij een wandeling door het park is ongetwijfeld het vijverensemble dat is geïnspireerd door Versailles. Het beeldenensemble is van de hand van Balthasar Permoser, een belangrijke Duitse beeldhouwer uit de barok. De Franse tuin werd in de 19e eeuw door de bekende tuinarchitect Peter Joseph Lenné uitgebreid met een Engelse landschapstuin.
Interessant om te weten dat Friedrich Franz 11 van 1842 tot 1883 groothertog van Mecklenburg-Schwerin. Hij was de vader van prins Hendrik der Nederlanden, de man van koningin Wilhelmina, en dus de grootvader van koningin Juliana. 


Vandaag zijn we in Peenemunde aangekomen. We staan op de camperplaats halbinsel. Een wat rommelige plaats. Er zijn geen geregelde plaatsen en ons is nog onduidelijk waar de toiletten en douches zijn, maar dat is voor later.
We bezoeken het historisch technisch museum Kraftwerk. Van 1936 tot 1945 vormden de onderzoeksstations in Peenemünde het grootste bewapeningscentrum van Europa. Op een oppervlakte van 25 km² werkten tot 12.000 mensen tegelijkertijd aan geleide wapens, de beroemdste 's werelds eerste kruisraketten en de eerste ooit werkende grootschalige raketten. Beiden waren ontworpen als een terreurwapen tegen de burgerbevolking, voornamelijk gemaakt door dwangarbeiders en vanaf 1944 werden ze in de Tweede Wereldoorlog gebruikt als "Vergeltungswaffen" (V-wapens).
Het Historisch Technisch Museum Peenemünde reconstrueert de geschiedenis van de creatie en het gebruik van deze wapens. De tentoonstellingen documenteren wie in Peenemünde werkte, hoe de mensen leefden en waarom de enorm uitgebreide wapenprojecten werden uitgevoerd. We lopen over de site en zien een V1 en V2 staan. Indrukwekkend wat ze in de 40 er jaren deden op dit gebied, los van de verschrikkingen die het veroorzaakte. 

Na het ontbijt zijn we op de fiets gestapt richting Prora. De route was het eerste gedeelte niet interessant. We reden langs een milieustraat en opslagplaats voor oliepijpen. Maar eenmaal aan de kust gekomen veranderde dat snel. Omdat Rugen al van voor de oorlog niet betreden mocht worden, is de natuur zijn gang gegaan en dat kun je merken. Prachtige ongerepte bossen en natuurgebieden.
We fietsen eerst naar Prora. Kort wat geschiedenis: op 30 juli 1935 droeg Max von Veltheim, hertog van Putbus, een zeven kilometer lange kuststrook met 22 ha land van zijn gebied over aan het Deutsche Arbeitsfront (DAF), dat hier een badhotel wilde laten bouwen, KdF-Seebad Rügen of Kraft durch Freude - Seebad Rügen. In Prora werd vanaf 1936, in de nazitijd, een gigantisch badhotel gebouwd voor het Kraft durch Freude-project. De opdracht voor de bouw werd in 1935 gegeven door Adolf Hitler zelf. In het badhotel van Kraft durch Freudemoesten twintigduizend vakantiegangers uit de arbeidersklasse zich kunnen ontspannen. Hitler ging ervan uit dat arbeiders die zich goed konden ontspannen ook sterke zenuwen kweekten. Hij meende dat alleen een volk dat zijn zenuwen beheerst in staat is tot grote prestaties. De militaire leiders destijds dachten ook pragmatisch met het idee het complex tijdens een eventuele oorlog ook als hospitaal te laten dienen.  In totaal plande men een vijftal van dergelijke reusachtige badhotels. Naast Prora in Rügen, dat daadwerkelijk gebouwd werd, voorzag men gelijkaardige project in het arcadische Kolberg, in Oost-Pruisen en aan het Timmendorfer Strand. Op 2 mei 1936 startten de bouwwerkzaamheden. Er werd nog wel een ontwerpwedstrijd uitgeschreven, maar eigenlijk stond al vast dat het complex zou worden getekend door Clemens Klotz, de favoriete architect van DAF-leider Robert Ley. Het DAF was tijdens het nazi-regime de enig toegelaten vakbond. Klotz had zijn strepen al verdiend met de bouw van Burg Vogelsang in de Eifel, een opleidingscentrum voor de ideale ariër. Klotz' ontwerp werd tijdens de Wereldtentoonstelling van 1937 in Parijs bekroond met de Grand Prix voor architectuur.
Klotz ontwierp op de feestzaal na het hele complex. Alles aan het ontwerp was kolossaal, megalomaan en buitenmaats. Hij tekende twee vleugels (noordelijke en zuidelijke vleugel) met ieder vier grote bouwblokken van elk 550 meter lang, in het totaal 4,5 km lang. Het gehele project vormde één lijn die de zachte ronding van de baai volgt. In totaal telde het complex tienduizend tweepersoonskamers, alle naar het oosten gericht met uitzicht op zee. Verder zouden er twee golfslagbaden komen, een theater, een bioscoop en een door Erich zu Putlitz ontworpen feestzaal met 25.000 zitplaatsen. Aan een kade zouden cruiseschepen en zelfs onderzeeërs kunnen afmeren. De kamers zijn overigens vrij bescheiden wat betreft afmetingen en aard van het meubilair. De afzonderlijke kamers meten 5 bij 2,5 meter, en hadden alleen een bed, een zithoek, en een wastafel en boden alle een zicht op zee. Alle kamers waren voorzien van centrale verwarming en hadden veel weg van kajuiten. De gemeenschappelijke toiletten en badkamersbevonden zich in zijvleugels, loodrecht gesitueerd op de hoofdrichting van het complex. In deze zijvleugels waren ook de trappenhuizen, de liften en de personeelsruimten gesitueerd.
Bij de bouw waren vrijwel alle grote Duitse bouwbedrijven betrokken. Het complex zou in de zomer van 1940 in gebruik worden genomen. Toen in september 1939 de Tweede Wereldoorlog uitbrak, legde men de bouw stil. Acht hotelblokken, het theater en de kade waren op dat moment in ruwbouw klaar. De feestzaal en de golfslagbaden zijn nooit gebouwd. Prora is ook nooit gebruikt voor het doel, waarvoor het werd ontworpen. Het behoort daarom tot de Grote nutteloze werken. Tijdens de oorlog werd een deel van het complex provisorisch bewoonbaar gemaakt voor de tijdelijke huisvesting van burgers, die de bombardementen op Hamburg waren ontvlucht. Aan het eind van de oorlog was er een opleidingsinstituut voor Flak-helpsters gevestigd.
Achterliggend bouwkundig concept
De ontwerper Clemens Klotz was vertrouwd met de nieuwe trend van het modernisme in de architectuur van de jaren 30. Hij kende het idee van de lineaire stad en wat betreft de uitvoering, de repeterende betonbouw op grote schaal. Daarbij gaat het voor het plan Prora om een lineaire stad in één groots bouwvolume. Het geheel is niet opgetrokken in de pseudo-klassieke stijl van Hitlers persoonlijke architect Albert Speer maar is rationeler van opzet en verwant met de sociale woningbouw van die tijd. Deze had vrij minimalistisch opgevatte plattegronden voor woningen voor het Existenzminimumwaarvan het canon uitgewerkt werkt in 1936 in Neuferts Bauentwurfslehre. Klotz' inspiratiebron is het Plan Obus van Le Corbusier. Meer bepaald het ontwerp uit 1930 voorstellende een kilometerslange zeebad-stad voor Algiers met een zogenaamde Rue intérieure of een honderden meters lange doorlopende straat, die men ook aantreft in het complex Prora. Dit idee zal Le Corbusier later nog verder toepassen in zijn Unité d'Habitation in Marseille. Het Prora-plan heeft ook veel weg van de Russische mijnstad Magnitogorsk van de hand van Ivan Leonidov.
Toestand na de Tweede Wereldoorlog
In mei 1945 werd het complex overgenomen door het Rode Leger, dat er grondbezitters interneerde. Ook werden er verdrevenen uit de Duitse Oostgebieden ondergebracht. Men heeft getracht het geheel af te breken maar het was zo degelijk gebouwd dat men ervan afzag. Tot in 1947 werden delen van het complex ontmanteld om naar de Sovjet-Unie te worden overgebracht. In 1948 werden er Russische soldaten gehuisvest, en daarna de Nationale Volksarmee (NVA), die er een sanatorium en een opleidingsinstituut voor onderofficieren in onderbracht. Ook werden er soldaten van bevrijdingslegers uit de Derde Wereld opgeleid. Na afloop van de Koude Oorlog werd Prora overgedragen aan de Bundeswehr. Eind 1992 verliet het leger het complex.
We zij doorgefietst naar het Baumwipfelpadt. Het is een belevingspark. Je loop via een speciaal gebouwde stellage naar boven. Met een totale lengte van 1250 meter en een hoogte tot 40 meter meandert het boomtoppad door het natuurlijke beukenbos - langs talrijke leer- en belevingsstations. Bij mooi weer kun je vanaf het hoge uitzichtpunt kilometers ver kijken en prachtige foto’s maken van de omgeving. Het was prachtig en goed te doen. 
Na deze wandeling zijn we doorgefietst naar Binz. Harry een pizza en ik een thee. Genieten van d wandelaar over de boulevard. Wat een leuke plaats, typisch badplaats. 
We besluiten om terug te gaan naar de camping. We volgen de route die tante google ons geeft. Nou dat werd nog spannend. Na enige tijd moeten we afslaan en belanden we tussen de korenvelden. Het werd steeds moeilijker om te fietsen, maar we zetten door. Via een wandelpadje komen we uiteindelijk in Lietzow aan. Pfff, spannend hoor. 

Vandaag zijn we gaan fietsen naar Bergen auf Rugen. Nou, inderdaad: Bergen!. Er is geen straat in het plaatsje wat niet op of neer gaat.
We hebben eerst een bezoek gebracht aan de Ernst Moritz Arnt toren. Ernst was een bekende 19e eeuw duitse dichter. Ter voorbereiding op de 100ste geboortedag van Ernst werd in 1869 een "Comité voor de bouw van een Arndt-monument" opgericht onder leiding van de districtsbestuurder van Rügen. De eerste steen werd gelegd op 26 december 1869, de jubileumdag. Het ontwerp van de koninklijke regeringsleider Hermann Eggert uit Berlijn werd geselecteerd, die van begin tot eind de leiding had over de bouw. In de zomer van 1872 werd de 13 meter hoge rotsfundering van de toren uitgevoerd en de aarde werd de volgende winter opgegraven. De eerste verdieping is gebouwd in 1873. Daarna raakten de middelen voorlopig op. Er werd echter opnieuw een beroep op donaties gedaanKaiser Wilhelm I leverde 3.000 mark. Het duurde tot 1875 voordat de tweede verdieping en de binnentrap konden worden gebouwd. De derde verdieping en de koepel volgden in 1876, zodat de topping-out ceremonie op 6 oktober van het jaar kon worden gevierd. Het 26,7 m hoge monument werd in 1877 voltooid.
De toren diende als uitkijktoren voor de lokale bevolking en gasten. In 1944 werd de ooit gemetselde koepel verwijderd en werd een luchtafweergeschut geplaatst. Van 1945 tot 1953 werd de toren gebruikt door het Rode Leger . Het platform werd in 1955 afgebroken en vervangen door een nieuwe houten koepel. 
Ik een lekkere weisser en Harry even naar boven.
Daarna een bezoekje aan de Maria kerk. Prachtig kerkje.
Daarna begon het grote zoeken: waar is een backerei! Nou, mooi niet gevonden, dus maar broodjes gehaald op de camping.
Elk zich zelf respecterend plaatsje op Rugen heeft minstens 1 straat met kasseien. Je hobbelt wat af.
Terug op de camping een lekkere apfelkuchen. Alvast wat opruimen, want morgen vertrekken we weer naar een ander plekje.

Och, dat was afzien vandaag. Maar ook prachtig! We zijn eerst naar Putgarden gereden en hebben daar op de camperplaats geparkeerd. Wat een afzetterij: maakt niet uit hoe lang je sta als camper.. je betaal 15,- euro. Tja, wat doe je.  Met de fiets doorgereden naar kap Arkona. Een overgewaardeerde attractie mijn inziens. We hebben de 3 vuurtorens van buiten bekeken en zijn gaan wandelen naar een afgang naar het strand. 109 treden later waren we beneden. Daar was het prachtig: lopen moeizaam met al die stenen, maar echt mooi. Ja en dan moet je ook weer 109 treden omhoog! Langzaam aan dan breekt het lijntje niet. Boven nog wat uitgepuft en toen een stukje op de fiets. Alleen het zwemgedeelte ontbrak voor een triatlon. ;-)
Een mooi deel van Rugen: graanvelden, klaprozen, korenbloemen en het weer was prachtig.
We zijn gaan rijden naar het eiland Ummanz. Met de pont zijn we over gegaan. Dat was een vette prijs: 7,-: viel weer mee. We kwamen net op tijd aanrijden, en we voeren gelijk weg.
Onderweg gestopt in Gingst. Op het plein bij de kerk. En een mooie kerk is het. Er was nog een local die het nodig vond om onze camper klem te zetten, maar na ons rondje om de kerk was deze man in geen velden of wegen meer te zien.
Na een korte lunch zijn we verder gegaan. Harry mist een afslag en mevr. google weet een alternatief. dwars door de korenvelden via een erg rustig weggetje (gelukkig rustig) 
We rijden via de brug `Ummanz op en komen aan op de camping. Onze plek is gereserveerd. Bij de receptie krijgen we en hele uitleg. Nou, het leek wel een snelcursus " wat doe ik wel en hoe op de camping"  
Maar we staat op een mooi plekje en hebben zin in morgen. 

Vandaag een fietstocht gemaakt over het eiland. Wat een lieflijke omgeving. Uiteindelijk zijn we naar Gingst gegaan voor een biertje. We waren er gisteren al, maar hadden allebei de naam niet meegekregen. Op hetzelfde pleintje een biertje. Heerlijk. 
Na terugkomst hebben we genoten van de zon. Morgen een dagje strand!

Vandaag rijden we naar Busum. Daar zullen we vader en Thomas ontmoeten. Zij zijn deze week in Noord Duitsland met de camper.

We hebben besproken op camping Nordsee. Na aankomst besluiten we te blijven tot donderdag en dan naar Munster te rijden.

Het weer wordt er niet beter op en het gaat weer eens regenen. Maar waar we ook kijken; overal wordt ht slecht. We maken er maar het beste van. 

We gaan vanochtend langs bij Wohnmobil arena  om het hefbed te laten maken. Het nieuwe onderdeel is er, maar hoe ze ook proberen: het bed zakt niet zoals het zou moeten. Dat laten we dan wel in Nederland maken.

Het is lekker weer en we stappen op de fiets. Het centrum van Busum is leuk. Er is een prachtige historische haven. Het is er echt toeristisch, maar dat kan de pret niet drukken. Na een geweldig ijs(je) gaan we terug en lekker uit eten. De dag kan niet meer stuk. 

We gaan een leuk rondje doen in Schleeswijk Holstein. We starten met Eidersperwerk. 

Het Eidersperrwerk is een stormvloedkering en ligt op de plaats waar de Eider uitmondt in de waddenzee.

De kering heeft tot doel het achterland te beschermen tegen stormvloeden. Nadat Tönning door de stormvloed van 1962was getroffen, wilde men maatregelen nemen om het gebied beter te beschermen tegen het hoge water. De eerste optie was om de dijken langs de oevers van de Eider te verhogen, de tweede optie was een waterkering in de monding van de rivier. Men koos voor het laatste en startte in 1967 met de bouw. De belangrijkste moeilijkheid was om de waterbeweging in de riviermonding onder controle te krijgen. De kustlijn in het estuarium werd hiertoe verkort van 60 tot 4,8 km. De kosten van het project bedroegen circa 170 miljoen DM (87 miljoen euro). Op 20 maart 1973 werd het Eidersperrwerk officieel geopend. Het is de grootste waterkering langs de Duitse kust.

Eidersperrwerk met rivier Eider en landweg 305, sluis en control tower

Door de gewijzigde kustlijn en de enorme stroming door de opening spoelde enorm veel zand weg. Er ontstonden aan beide zijden van de kering kolkenvan wel 28 meter diep. In 1993 werden deze met 45.000 zandzakken gedempt.

Naast de waterkering ligt een schutsluis voor de scheepvaart en over de kering loopt een autoweg.

We hebben wat heen en weer gelopen en het bouwwerk bewoners. Vader is er diverse keren geweest en was een ideale gids. Harry dacht nog wat slim te zijn, maar een stern hield hem op duidelijke wijze tegen.

We waren toch wel wat uitgewaaid, ondanks dat het weer een stuk beter is dan gisteren en gaan eerst koffie en kuchen nemen. Nou, dat was gelijk dan ook de lunch.

We rijden door naar Tonning en na wat zoeken parkeren we de camper. We lopen naar multimat Wattforum, het grootste bezoekerscentrum van het Nationaal Park Sleeswijk-Holstein Waddenzee. In de interactieve belevingstentoonstelling leer je indrukwekkende en spannende verhalen uit de leefgebieden tussen kwelders, wadden en de Noordzee - levendig, begrijpelijk en onderhoudend. Nou dat was niet teveel gezegd. Prachtige aquariums en mooie opstelling en verduidelijkingen.

Was de moeite waard.

De lunch slaan we over en we rijden door naar Friedrichstadt, een nederlands stadje in Duitsland. Friedrichstadt is ontstaan in de zeventiende eeuw. De plaats werd in 1621 gesticht door hertog Frederik III van Sleeswijk-Holstein-Gottorp. Zijn idee was dat de plaats een rol kon gaan spelen in de handel tussen Spanje en zijn koloniën enerzijds en Rusland. Daarbij was zijn idee dat een dergelijk project de meeste kans zou hebben als hij kansen zou bieden aan Nederlanders die in eigen land tweederangsburger waren, maar wel thuis waren in de internationale handel van die tijd. Hij had daarbij met name het oog op de remonstranten, zoals Willem van Dam en zijn broer, die hij met een belofte voor godsdienstvrijheid en Nederlands als bestuurstaal naar zijn project probeerde te lokken. In dezelfde periode begon de Deense koning, Christian IV, een oom van Frederik, een vergelijkbaar project in Glückstadt. We hebben wat gewandeld en een biertje genomen op het plein. Natuurlijk werd er droge worst gekocht. Het was zo leuk om mn vader zichtbaar te zien genieten.